Wat zijn microplastics eigenlijk?
Microplastics zijn kleine plastic deeltjes die kleiner zijn dan vijf millimeter. Ze ontstaan door het uiteenvallen van grotere stukken plastic, zoals plastic zakken of flessen, maar ook door het wassen van synthetische kleding of het slijten van autobanden. Daarnaast worden ze bewust toegevoegd aan bepaalde producten, zoals cosmetica en schoonmaakmiddelen. Deze minuscule deeltjes zijn inmiddels overal te vinden: in onze oceanen, rivieren, lucht en zelfs in ons eten en drinkwater.
Hoe komen microplastics in je lichaam terecht?
We worden dagelijks blootgesteld aan microplastics zonder dat we het doorhebben. Ze kunnen via verschillende routes ons lichaam binnendringen. Een belangrijke manier is via voedsel zoals vis en zeevruchten, omdat deze dieren microplastics binnenkrijgen uit het water waarin ze leven. Ook drinkwater, zowel uit de kraan als flessenwater, bevat vaak kleine hoeveelheden microplastics. Daarnaast ademen we microplastics in via de lucht, bijvoorbeeld door het gebruik van synthetische textiel of door stofdeeltjes in huis.
Wat zijn de risico’s voor je gezondheid?
Onderzoek naar de impact van microplastics op de gezondheid van mensen is nog volop gaande, maar de eerste signalen zijn zorgwekkend. Microplastics kunnen ontstekingsreacties veroorzaken en ze dienen mogelijk als transportmiddel voor schadelijke stoffen zoals zware metalen en pesticiden. Deze stoffen kunnen zich in het lichaam ophopen en in verband worden gebracht met aandoeningen zoals hormonale verstoringen, verminderde vruchtbaarheid en schade aan organen. Door hun kleine formaat kunnen sommige microplastics zelfs door celmembranen dringen en zich ophopen in weefsels.
Wat betekenen microplastics voor het milieu?
Naast de risico’s voor de menselijke gezondheid hebben microplastics een enorme impact op ecosystemen. Dieren verwarren de plasticdeeltjes met voedsel, wat leidt tot verstopping van hun spijsvertering, honger en zelfs de dood. De verspreiding van microplastics verstoort voedselketens en bedreigt de biodiversiteit. Omdat ze moeilijk afbreekbaar zijn, blijven microplastics jarenlang in de natuur aanwezig. Zelfs in afgelegen gebieden, zoals de Noordpool of de diepzee, zijn deze deeltjes aangetroffen.
Wat kun je zelf doen om blootstelling te beperken?
Kies bewust en vermijd plastic
Het vermijden van producten met onnodig plasticverbruik is een goede eerste stap. Kies voor herbruikbare alternatieven zoals katoenen boodschappentasjes en glazen flessen. Let op ingrediënten in cosmetica en schoonmaakproducten en vermijd producten waarin microplastics verwerkt zijn.
Was kleding duurzaam
Synthetische stoffen zoals polyester geven tijdens het wassen microvezels af. Door minder vaak te wassen op lagere temperaturen en gebruik van waszakken die microdeeltjes opvangen, kun je bijdragen aan minder vervuiling.
Steun initiatieven en wees kritisch
Ondersteun organisaties die zich inzetten voor minder plastic in het milieu en wees kritisch op bedrijven die overmatig plastic gebruiken. Door bewust te kiezen wat je koopt, beïnvloed je ook het aanbod op de markt.
Een gezamenlijke verantwoordelijkheid
De dreiging van microplastics is realistisch en groeiend. Zowel overheden, bedrijven als consumenten dragen de verantwoordelijkheid om deze vervuiling tegen te gaan. Met kleine aanpassingen in ons dagelijks gedrag kunnen we samen werken aan een gezondere en groenere toekomst, waarin zowel onze gezondheid als de natuur beter wordt beschermd.
