Wat zijn microplastics?
Microplastics zijn kleine plastic deeltjes die kleiner zijn dan 5 millimeter. Ze ontstaan door de afbraak van grotere stukken plastic of worden bewust als kleine deeltjes geproduceerd, bijvoorbeeld voor gebruik in cosmetica en schoonmaakmiddelen. Omdat plastic niet biologisch afbreekbaar is, blijven deze deeltjes langdurig in het milieu aanwezig en verspreiden ze zich in water, lucht en bodem.
Hoe komen microplastics in het milieu terecht?
Microplastics komen op verschillende manieren in het milieu. Grote plastic voorwerpen zoals verpakkingen en tassen vallen na verloop van tijd uiteen in kleinere stukken. Daarnaast spoelen consumentenproducten zoals tandpasta’s, scrubs en wasmiddelen microplastics door het riool. Ook kleding van synthetische vezels draagt bij aan de vervuiling, omdat bij elke wasbeurt microvezels vrijkomen die via het afvalwater in rivieren en zeeën terechtkomen.
De impact van microplastics op het milieu
Microplastics vormen een serieus milieuprobleem. Ze worden door dieren gezien als voedsel en komen zo in de voedselketen terecht. Ze kunnen schadelijke stoffen bevatten of absorberen, zoals pesticiden of zware metalen, die vervolgens worden opgenomen door vissen, vogels en andere dieren. Het gevolg hiervan is niet alleen schade aan deze dieren, maar ook aan de bredere ecosystemen waarvan ze deel uitmaken.
Gezondheidsrisico’s voor de mens
Directe blootstelling
Mensen worden dagelijks blootgesteld aan microplastics via voeding, drinkwater en inademing. Zo is in onderzoeken aangetoond dat microplastics aanwezig zijn in voedselproducten zoals vis, zout, honing en zelfs drinkwater. Daarnaast zweven microplastics in de lucht die we inademen, vooral binnen in huis waar veel synthetische materialen voorkomen.
Effecten op ons lichaam
Hoewel het onderzoek nog in volle gang is, zijn er zorgen over de impact van microplastics op de menselijke gezondheid. Mogelijke risico’s zijn ontstekingsreacties, ophoping van giftige stoffen en zelfs impact op hormoonhuishouding. Omdat microplastics zo klein zijn, kunnen ze mogelijk organen binnendringen, wat tot langdurige schade kan leiden. Vooral bij kwetsbare groepen zoals baby’s kan dit extra risico’s met zich meebrengen.
Wat kunnen we doen om microplastics te vermijden?
Hoewel het moeilijk is om blootstelling volledig te vermijden, kunnen we wel stappen ondernemen om de verspreiding van microplastics te beperken. Kies voor natuurlijke vezels in kleding, vermijd producten met microbeads, gebruik een waszak die microvezels opvangt en beperk je gebruik van plastic verpakkingen en wegwerpartikelen. Ieder klein gebaar helpt mee aan de strijd tegen deze vervuilende deeltjes.
De rol van beleid en innovatie
Om op grotere schaal impact te maken, zijn ook innovatieve oplossingen en strenger beleid cruciaal. Europese richtlijnen zoals het verbod op microbeads in cosmetica zijn een stap in de goede richting. Daarnaast wordt er volop gewerkt aan technologische oplossingen zoals filters in wasmachines en betere reinigingsinstallaties. Ook recyclingsystemen kunnen verbeterd worden, zodat plastics minder snel in het milieu terechtkomen.
