Wat zijn microplastics?
Microplastics zijn minuscuul kleine plasticdeeltjes die kleiner zijn dan vijf millimeter. Deze deeltjes ontstaan wanneer grotere stukken plastic afbreken door blootstelling aan zonlicht, wind en water. Ook worden ze bewust geproduceerd in de vorm van kleine korrels die worden gebruikt in cosmetica, schoonmaakproducten en zelfs kleding. Omdat plastic niet volledig biologisch afbreekbaar is, blijven deze deeltjes jarenlang in het milieu bestaan.
Hoe komen microplastics in ons lichaam terecht?
Er zijn verschillende manieren waarop microplastics in ons lichaam terechtkomen. Een belangrijke route is via voedsel en drinkwater. Ze worden aangetroffen in vis, zeevruchten, zout en zelfs in flessenwater. Daarnaast adem je microplastics in die aanwezig zijn in de lucht, bijvoorbeeld door slijtage van autobanden of synthetische kleding. De toenemende verspreiding in onze omgeving maakt dat blootstelling onontkoombaar lijkt.
Voeding en consumptie
Een groot deel van de microplastics die we binnenkrijgen, komt uit onze voeding. Plasticvervuiling in oceanen leidt ertoe dat vissen en andere zeedieren kleine plasticdeeltjes inslikken. Wanneer deze dieren vervolgens op ons bord belanden, krijgen wij ook de microplastics binnen.
Lucht en microdeeltjes
Bovendien zijn microdeeltjes ook aanwezig in de lucht die we dagelijks inademen. Onderzoek heeft aangetoond dat synthetische materialen zoals polyester vezels afgeven bij het dragen of wassen ervan. Deze deeltjes dwarrelen in onze huizen rond en kunnen bij inademing in de longen terechtkomen.
Wat zijn de gevolgen voor je gezondheid?
De precieze effecten van microplastics op de gezondheid zijn nog niet volledig in kaart gebracht, maar eerste onderzoeken geven reden tot bezorgdheid. Microplastics kunnen ontstekingen veroorzaken in het spijsverteringskanaal en mogelijk schadelijke chemicaliën afgeven die hormoonverstorend werken. Ook is er bezorgdheid over de impact op onze cellen en organen, aangezien sommige deeltjes klein genoeg zijn om via de bloedbaan in ons systeem terecht te komen.
Hormonale verstoringen
Chemische stoffen zoals weekmakers en bisfenolen, die vaak voorkomen in plastic, kunnen hormonen nabootsen of blokkeren. Dit kan leiden tot verstoringen in de hormoonbalans, wat schadelijk kan zijn voor vruchtbaarheid, groei en ontwikkeling.
Celmembraan en toxiciteit
Buiten dat ze fysieke schade kunnen veroorzaken in organen, zijn sommige microplastics en hun chemische toevoegingen verdacht in relatie tot oxidatieve stress en celbeschadiging. Dit verhoogt het risico op chronische ziekten zoals kanker of hart- en vaatziekten, hoewel meer onderzoek nodig is om die verbanden te bevestigen.
Wat kun je zelf doen?
Hoewel het moeilijk is om microplastics volledig te vermijden, kun je wel stappen nemen om de blootstelling te beperken. Kies vaker voor producten zonder plastic verpakkingen, laat synthetische kleding aan de lijn drogen in plaats van in de droger en filter je drinkwater. Door bewustere keuzes te maken, bescherm je niet alleen je eigen gezondheid, maar ook het milieu.
